1. Vua nào mặt sắt đen sì ?
Vua Mai-Hắc-Đế, sử ghi chống Đường.
2. Quét chùa mà tướng đế vương,
Lý Công, tên Uẩn xuất Đuờng lên ngôi.
3. Phò vua chống giặc cõi ngoài,
Đức Trần-Hưng-Đạo dẹp xuôi hận lòng.
4. Bút thần đâu sợ Vương Thông,
Thù cha Nguyễn-Trãi có công dựng triều.
5. Gậy thần ngựa sắt cao siêu,
Thiên Vương Phù-Đổng một chiều thét vang.
6. Voi lầy nhỏ lệ Hoá giang.
Đại Vương Hưng-Đạo quyết đường dẹp Nguyên.
7. Kiếm thần, lập quốc, báo đền,
Vua Lê trả lại rùa thiêng trên hồ.
8. Vũ-Quang chống Pháp lập đô,
Súng do Cao-Thắng, phất cờ cụ Phan.
9. Lê-Lai đổi mặc áo vàng,
Để vua Lê-Lợi thoát vòng gian lao.
10. Triệu, Trưng kể lại biết bao,
Nữ nhi sánh với anh hào kém chi.
11. Ngang tàng, cung, kiếm, cầm, thi,
Ông Cao-Bá-Quát sá gì phân thây.
12. Thoát-Hoan, Vạn-Kiếp sa lầy,
ống đồng chui rúc từ đây kéo về.
13. Nước Nam làm quỷ ai thề,
Tướng Trần-Bình-Trọng chẳng nề Bắc Vương.
14. Lông ngan làm chuốc dẫn đường,
Mỵ-Châu, Trọng-Thủy còn vương hận lòng.
15. Đống-Đa thây giặc điệp trùng,
Quang-Trung Nguyễn-Huệ, anh hùng phương nam.
16. Họ Phan có cụ Sào-Nam,
Bôn ba khởi xướng luận bàn Đông Du.
17. Nguyễn Vương giữ vững cơ-đồ,
Lũy xây Trương Dục, Duy-Từ có công.
18. Nguyễn-Du tạm lánh sơn trung,
Truyện Kiều thi phẩm, anh hùng nổi danh.
19. Triệu Bà Lệ-Hải tài trinh,
Ngàn năm dân Việt tôn vinh phụng thờ.
20. Mục đồng tập trận ấu thơ,
Tiên Hoàng Bộ-Lĩnh phất cờ bông lau.
21. Thánh Tôn nguyên súy, công hầu,
Tao-Đàn lập hội, lựa câu họa vần.
22. Đền Hùng hương khói phong vân,
Lâm Thao là chốn nhân dân hướng chầu.
23. Phùng-Hưng bẻ gẫy sừng trâu,
Tôn thờ Bố Cái, sức đâu hơn người.
24. Lam Sơn, áo vải, lòng trời,
Vua Lê khởi nghĩa, muôn đời ghi công.
25. Nguyễn Trãi tên tạc núi sông
Giúp vua dựng nghiệp mở lòng nhân dân
26. Yết-Kiêu, Dã-Tượng sả thân,
Đục chìm thuyền địch mấy lần Đằng Giang.
27. Lý triều Vạn Hạnh cao tăng.
Cùng Từ-Đạo-Hạnh tiếng vang pháp thiền.
28. Bình Ngô Đại Cáo, sách tuyên,
Văn tài Nguyễn Trãi lưu truyền mai sau.
29. Thành Yên liệt-sĩ rơi đầu,
Lưu danh Thái-Học, lưu sầu Quốc dân.
30. Tiên Du treo ấn từ quan,
Giáng Tiên, Từ Thức theo nàng lên tiên.
31. Âu-Cơ trăm trứng nở truyền,
Ngàn năm Hồng-Lạc, con Tiên, cháu Rồng.
32. Bình-Khôi chức hiệu Nguyên nhung,
Lệnh bà Trưng Nhị được phong tướng tài.
33. Tây Sơn lẫm liệt thần oai,
Quần thoa ai sánh tướng Bùi-thị-Xuân.
34. Cần Vương vì nước gian truân,
Vua Hàm-Nghi trải tấm thân lưu đày.
35. Lập nghành Hát-Bộ từ đây,
Tổ sư Đào-Tấn, bậc thầy xướng ca.
36. Đoàn thư, Chinh Phụ dịch ra,
Trần-Côn trước tác khúc ca ngậm ngùi.
37. Gia Long từ độ lên ngôi,
Công thần giết hại nhiều người thác oan.
38. Tố Tâm tác giả Song An,
Chữ Hoàng ngọc Phách, lời than tự tình.
39. Thái Nguyên chống Pháp dấy binh,
Lưu danh Đội Cấn, gây tình quốc gia.
40. Pháp quân tiến đánh thành Hà,
Tuẫn trung Hoàng-Diệu, Chính ca một thời.
41. Chiêu Hoàng nhà Lý truyền ngôi,
Cho chồng Trần Cảnh nối đời làm vua.
42. Diễn âm gương hiếu ngày xưa,
Ghi công Văn Phức, vốn thừa Lý gia.
43. Hán văn chuyển tiếng nước nhà,
Thơ Nôm, Đường luật chính là Nguyễn Thuyên.
44. Kim Sơn, Tiền Hải dinh điền,
Uy danh Công Trứ, tiếng truyền đời sau.
45. Tú Xương, sông Vị, không giầu,
Tiếng thơ cao ngạo, ai rầu mặc ai.
46. Duy Tân vì nước rời ngai,
Thực dân uy hiếp đưa ngài đảo xa.
47. Mồng năm kỷ-niệm Đống Đa,
Tháng giêng chiến thắng, hùng ca Ngọc-Hồi.
48. Tiễn cha Nguyễn Trãi nhớ lời,
Phi Khanh còn vẳng núi đồi Nam Quan.
49. Bà Trưng khôi phục giang san,
Mê-Linh khởi nghĩa, dẹp tan quân thù.
50. Danh Trần-Quang-Khải ngàn thu,
Chương-Dương cướp giáo, bắt tù Hàm Quan.
51. Nguyễn triều khởi sự gian nan,
Bôn ba Phúc Ánh, Bắc Nam hợp lòng.
52. Tả-Quân, thờ phụng Lăng Ông.
Tướng Lê-văn-Duyệt có công phá thành.
53. Âu-Cơ tiên nữ dáng trần,
Hợp duyên cùng Lạc-Long-Quân, giống rồng.
54. Đức Trần-Hưng-Đạo phá Mông,
Đền thờ Kiếp-Bạc tôn sùng khói hương.
55. Ngàn năm thời đại Hùng Vương,
Lạc-Hầu, Lạc-Tướng, chức thường gọi quan.
56. Tướng Châu-văn-Tiếp thân tàn,
Vĩnh-Long, Mang-Thít đầu hàng Tây-Sơn.
57. Trạng Trình phong tước Quốc Công,
Bỉnh-Khiêm họ Nguyễn, vốn dòng Cổ-Am.
58. Hùm thiêng sớm đã về âm,
Tri-Phương cùng với Nguyễn-Lâm giữ thành.
59. Chống Lương Dạ-Trạch uy danh,
Triệu Vương, Quang-Phục hiển vinh một thời.
60. Chu hiền xin chém bảy người,
Vua nghe kẻ nịnh, xin rời chức quan.
61. Vì tay Thị-Lộ thác oan,
Công thần Nguyễn-Trãi gia toàn chu di.
62. Diên-Hồng quyết chiến còn ghi,
Đời Trần bô lão kém gì tráng sinh.
63. Tổ Hùng tên hiệu Đế-Minh,
Dương Vương Lộc-Tục con mình phong vua.
64. Vĩnh-Long chống Pháp đành thua,
Ông Phan-thanh-Giản ơn vua tuẫn người.
65. Dù ai buôn ngược bán xuôi.
Đền Hùng trẩy hội mồng mười tháng ba.
66. Hàng năm kỷ-niệm hai bà,
Tháng hai mồng sáu trầm hà Hát giang.
67. Tản-Viên che phủ mây vàng,
Sơn-Tinh chuyện cũ đưa nàng lên cao.
68. Tản-Đà bút hiệu thi hào,
Núi sông hai chữ ghép vào thành tên.
69. Cùng trong một bọc rồng tiên,
Trứng trăm con nở nối truyền đời ta.
70. Đông Du cách mạng sơn hà,
Bội-Châu lừng lẫy tiếng nhà họ Phan.
71. Hùm thiêng Yên-Thế họ Hoàng,
Nổi danh Hoa-Thám giữ vùng chiến khu.
72. Đời Lê bình trị thiên thu,
Thánh-Tôn mới lập hội thơ Tao-Đàn.
73. Thăng-Long giữ vững giang-sơn,
Quang-Trung Nguyễn-Huệ đánh tàn quân Thanh.
74. Ngọa Triều tửu sắc liệt mình,
Uổng cho Long-Đĩnh, tan tành nghiệp Lê.
75. Hóa giang giữ trọn lời thề,
Thánh Trần không thắng, không về tới sông.
76. Mười năm kháng chiến thành công,
Ơn vua Lê-Lợi non sông phục hồi.
77. Kim Quy chuyện móng ngàn đời,
An Dương Vương được rùa trời ban giao.
78. Bình Chiêm, dẹp Tống Lý hào,
Câu thơ Thường-Kiệt: Nam trào, Nam cư.
79. Đời Lê lương đống tâm tư,
Đắc Bằng, quốc sách dâng thư trị bình.
80. Trạng-Nguyên họ Mạc thấp mình,
Đĩnh-Chi thảo phú ví tình hoa sen.
81. Hà-Tiên Nam Việt cuối miền,
Nhờ tay Mạc Cửu dựng nên mật trù.
82. Thái-Nguyên chống Pháp giặc thù,
Ông Lương-Ngọc-Quyến thiên thu tuyệt mình.
83. Quy-Nhơn Võ-Tánh quyên sinh,
Đài cao đốt lửa, chiếm thành Tây-Sơn.
84. Sĩ-Liên, Sử-Ký Đại Toàn,
Triều Lê soạn thảo, danh thần họ Ngô.
85. Nguyễn phò xây dựng cơ đồ,
Tướng Lê-Văn-Duyệt quật mồ thảm thay.
86. "Vân Tiên" tác giả ai hay,
Cụ đồ Đình-Chiểu xưa nay mù lòa.
87. Đại-Từ cách mạng sơn hà,
Hải-Thần, cụ Nguyễn bôn ba nước ngoài.
88. Thám Hoa Nhữ Học thiên tài,
Học nghề in sách miệt mài dạy dân.
89. Tâu vua Trường Tộ điều trần,
Tiếc thay Tự-Đức canh tân không màng.
90. Ngọc-Hân tài sắc vẹn toàn,
Quang-Trung Nguyễn-Huệ, điện vàng sánh duyên.
91. Văn tài Bá Quát vô tiền,
Quốc-Oai treo ấn, cự thiên, kháng đình.
92. Lũy thầy, Đồng-Hới, Quảng-Bình,
Duy-Từ nổi tiếng xây thành khai sơn.
93. Khâm-sai Bắc-Việt chiêu dân,
Cụ Phan-Kế-Toại, văn thần vua phong.
94. Trương Chi hát vọng khuê phòng,
Mỵ Nương nghe tiếng đem lòng tương-tư.
95. Đông-y Hải-Thượng danh sư,
Dương An Toàn Thạch, đề thư tụng truyền.
96. Trận này không phá giặc Nguyên,
Không về Thanh-Hoá, lời nguyền Đạo Vương.
97. Vân-Đồn thắng địch tuyệt lương,
Quân Nguyên nản chí, công dường Khánh-Dư.
98. Bạch-Vân về ngụ, tâm tư,
Thi văn, lý đoán, ẩn cư Trạng Trình.
99. Quang Trung thần tốc phát binh,
Mùa xuân Kỷ-Dậu, chiếm thành Thăng-Long.
100. Cách mạng tháng tám vẻ vang
Việt Nam tên nước huy hoàng xưng danh.
(Sưu tầm)
________________
