Nghi vấn mới về nguyên mẫu của bức tranh Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai

ly quoc

I'm fine!
Thành viên thân thiết
Tham gia
18/4/2013
Bài viết
12.616
Girl With a Pearl Earring (Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai) của Johannes Vermeer (1632 – 1675) đến nay vẫn dấy lên tranh cãi rằng nhân vật thiếu nữ lấy nguyên mẫu từ ai và cả nghi vấn ai mới thực sự là tác giả của bức tranh này?

Gần đây khi Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai nằm trong bộ sưu tập Frick tới New York, thu hút rất đông công chúng chiêm ngưỡng, một lần nữa, các học giả lại đặt ra câu hỏi ai là nhân vật chính được “Bậc thầy ánh sáng” Johannes Vermeer họa lại trong tuyệt tác này. Và giả thuyết nhận được rất nhiều sự tán đồng rằng đó chính là con gái lớn của Vermeer, cô Maria, đồng thời cũng là một họa sĩ tài năng. 1/5 số họa phẩm được cho là của Johannes Vermeer cũng nằm trong nghi vấn là sáng tạo của Maria Vermeer. Điều này đi ngược lại với những gì tiểu thuyết gia Tracy Chevalier đã viết trong cuốn Girl With a Pearl Earring - best-seller năm 1999, được đề cử giải Orange 2000 và bộ phim cùng tên mà Chevalier là đồng tác giả kịch bản đã được đề cử 3 giải Oscar năm 2004, rằng đó là một cô hầu trong gia đình Johannes Vermeer, có tên gọi là Griet, 16 tuổi, sau này là người tình của Johannes Vermeer.

Vermeer vốn nổi tiếng với các tác phẩm lấy cảm hứng từ cuộc sống thường ngày. Trong số 34 bức tranh của ông, phần lớn đều là tự họa, vẽ cảnh thiên nhiên hoặc vẽ các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, Vermeer không chỉ đơn giản là “ghi lại” thế giới xung quanh mà bằng một sự quan sát kỹ lưỡng và trí tưởng tượng nên thơ đã lưu lại được những khoảnh khắc nội tâm đắt giá trong biểu cảm của nhân vật.

nghi-van-moi-ve-nguyen-mau-cua-buc-tranh-thieu-nu-deo-hoa-tai-ngoc-trai.jpg

Nhân vật chính trong bức tranh Girl With a Pearl Earring của Johannes Vermeer có khả năng rất lớn là con gái lớn của danh họa - Maria Vermeer

Riêng về Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai, những học giả đã xem xet rất kỹ càng và đưa ra kết luận rằng nhân vật thiếu nữ là một người mẫu được chăm chút, dàn dựng chu đáo. Điều này dựa trên những thuộc tính về hội họa in đậm trong phục sức của cô như dải khăn màu xanh và màu vàng khéo léo quấn quanh đầu và một biểu cảm rất nghiêm túc chứng tỏ cô là một nhân vật đã được dàn dựng. Về mặt chuyên môn, dựa trên nguyên tắc tính ngụ ngôn trong sáng tác hội họa của Johannes Vermeer, ông thường chỉ miêu tả những cá nhân cụ thể và có quan hệ mật thiết. Đó là một trong những đặc trưng nghệ thuật của Johannes Vermeer, sự vĩ đại của ông nằm trong nội địa, gia đình tính. Vì vậy, khả năng, nhân vật "Thiếu nữ đeo hoa ngọc trai" là cô con gái yêu của danh họa rất lớn.

Quan niệm rằng nhân vật Thiếu nữ đeo hoa ngọc trai chính là cô người hầu Griet hầu như không căn cứ trên một luận điểm khoa học nào. Chính tư tưởng mơ hồ, lãng mạn nhưng cực đoan rằng người nghệ sĩ độc đáo và nhạy cảm phải nắm bắt được những vẻ đẹp khuất lấp, tình cờ cùng với những đồn đoán xung quanh đời tư của họ đã gây ra những giải thích rất thiếu căn cứ về nhân vật trong các tác phẩm hội họa. Trường hợp này có lẽ đúng với cả Thiếu nữ đeo hoa ngọc trai.

nghi-van-moi-ve-nguyen-mau-cua-buc-tranh-thieu-nu-deo-hoa-tai-ngoc-trai.jpg

Cuốn tiểu thuyết Girl With a Pearl Earring của Tracy Chevalier - best-seller năm 1999

Không phải tới bây giờ các học giả mới phát hiện ra sự thật và đặt ra nghi vấn về những khẳng định thiếu khoa học về các nhân vật trong tác phẩm Johannes Vermeer. Trước đó, vào năm 2009, những nhân vật khác như Catharina, vợ của Vermeer, một người phụ nữ trước giờ vẫn bị cho là vụng về, nông cạn không thể là cảm hứng của danh họa đã được minh oan rằng bà là nhân vật trong một số bức tranh của chồng. Kế đó, hai cô con gái Maria và Elisabeth (hay Lijsbeth), thậm chí cả cô giúp việc chuyên vắt sữa cho gia đình cũng được phát hiện là nhân vật của Vermeer. Tuy nhiên, không một ai nghiên cứu chuyên sâu để đưa ra các mô hình cơ bản và hệ thống là các thành viên trong gia đình trong sáng tác của Vermeer.

Không chỉ Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai mà một họa phẩm khác của Vermeer - Young Woman With a Pearl Necklace (Cô gái trẻ vói chuỗi hạt ngọc trai) đã được các học giả thống nhất đều vẽ một nhân vật trẻ đẹp trông rất giống với nhân vật được công nhân là vợ ông trước đó. Vì vậy, khả năng nguyên mẫu của Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai là con gái lớn của Vermeer - Maria càng được xác thực. Mặt khác Maria sinh quãng năm 1654, thời điểm danh họa vẽ bức tranh, quãng năm 1667, 1669 hay 1670, nghĩa là lúc đó cô gái khoảng 13, 15 hay 16 tuổi, tầm tuổi của cô gái trong tranh. Các bức tranh khác của Vermeer - Girl Writing (Cô gái ngồi viết), Girl With a Guitar (Cô gái đàn Guitar) và Lacemaker (Người thợ thêu) đều lấy nguyên mẫu từ cô con gái thứ hai, Elisabeth.

nghi-van-moi-ve-nguyen-mau-cua-buc-tranh-thieu-nu-deo-hoa-tai-ngoc-trai.jpg

Diễn viên Scarlett Johansson thủ vai cô hầu gái Griet trong bộ phim Girl With a Pearl Earring được đề cử 3 giải Oscar năm 2004

Sinh thời, với các bức tranh đặt hàng, Johannes Vermeer thường giao tác phẩm cho các phòng tranh sớm trước hạn định. Thời điểm sáng tác sung mãn của danh họa cũng là lúc gia đình ông gặp khó khăn về mặt tài chính. Mặt khác, các bức tranh dù có bối cảnh tương tự nhưng kỹ thuật có nét sai khác khiến nhiều học giả đặt ra câu hỏi phải chăng một phần trong số gia tài hội họa của danh họa người Hà Lan là sáng tạo của các sinh viên được ông hướng dẫn hay chính các cô con gái. Tuy nhiên, vì Vermeer không có một sinh viên theo học, giả thiết về cô con gái lớn Maria đã được xem xét. Những bức như Girl With a Flute, Girl With a Red Hat, Girl Interrupted và thậm chí cả Girl With a Pearl Earring của Vermeer đặt ra nghi vấn phải chăng là những bức tự họa của Maria. Nếu quả thực như vậy, Maria đã vượt mặt cả cha mình trong việc miêu tả tâm lý nhân vật. Đặc biệt, bức Girl With a Red Hat chứng tỏ một khả năng hội họa bậc thầy và nếu quả thực Maria là tác giả của bức tranh này, lâu nay nhân loại đã quên vinh danh một thiên tài.

Có lẽ điều này mãi là bí mật gia đình Vermeer và cũng chính để khép nó lại, sau khi kết hôn và đặc biệt sau cái chết của cha, Maria ngừng vẽ tranh.


Theo Nuage
 
Hiệu chỉnh bởi quản lý:
×
Quay lại
Top