Giải đáp cổ phiếu ESOP là gì? Có nên đầu tư loại cổ phiếu này hay không

Thị trường chứng khoán ngày nay thu hút được rất nhiều nhà đầu tư tham gia vào. Những sản phẩm giao dịch trên thị trường cũng rất đa dạng. Điển hình như cổ phiếu, trái phiếu,.... Việc bổ sung kiến thức đầu tư chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của nhà đầu tư.Trong bài lần này tôi sẽ đề cập đến cổ phiếu ESOP, những đặc điểm của nó để bạn nắm rõ hơn về loại cổ phiếu này. Từ đó có quyết định rằng nên đầu tư vào nó hay không.

1. Cổ phiếu ESOP là gì​

Cổ phiếu ESOP là từ viết tắt của Employee Stock Ownership Plan. Nó là loại cổ phiếu được xem là phần thưởng cho các nhân viên của công ty, tổ chức hoặc một doanh nghiệp. Qua đó, người chủ doanh nghiệp sẽ phân bổ ESOP cho các nhân viên của mình dựa trên mức lương hoặc các điều kiện khác như thỏa thuận ban đầu.
Có 1 điều thú vị rằng cổ phiếu ESOP này không được giữ bởi chủ doanh nghiệp mà là 1 bên thứ 3, đơn vị được ủy thác để đảm bảo được sự minh bạch, rõ ràng và an toàn cho công ty cũng như là nhân viên đó. Nếu một nhân viên quyết định nghỉ việc thì số cổ phiếu ESOP họ nắm giữ sẽ được mua lại, giữ để chờ dịp phân bổ cho các nhân viên hiện đang làm việc ở doanh nghiệp.
Sự ra đời của cổ phiếu ESOP chính là nhắm vào lực lượng lao động của công ty và doanh nghiệp. Bằng cách gắn liền lợi ích của nhân viên và doanh nghiệp lại với nhau thì người lao động sẽ cảm giác công ty chính là một phần của họ vậy. Bởi thực chất họ cũng đang nắm giữ cổ phần của công ty rồi, từ đó họ sẽ ra sức làm việc hơn, phấn đấu vì mục tiêu chung nhất.
Những công ty và doanh nghiệp nào đang sử dụng cổ phiếu ESOP thì được xem như là những nơi có nhân viên và cũng là chủ, nó khá giống với hình thức hợp tác xã ở các nông thôn. Tuy nhiên với cổ phiếu ESOP thì vốn sẽ được phân bổ không đồng nhất. Điển hình như những nhân sự cấp cao sẽ được phân nhiều cổ phiếu ESOP hơn những người thấp và mới. Nghĩa rằng những người mới sẽ có ít quyền hành và tiếng nói hơn trong các quyết định và buổi họp của công ty về hướng đi sắp tới. Đây có lẽ cũng là 1 cách để thúc đẩy làm việc, cạnh tranh của doanh nghiệp chăng?

2. Cách cổ phiếu ESOP hoạt động​

Nếu bất kỳ doanh nghiệp nào muốn áp dụng hình thức ESOP này thì bắt buộc phải thẩm định giá trị của mình, từ đó mới có thể định giá được giá trị cổ phiếu. Sau khi đã hoàn thành bước trên thì có thể làm quỹ ESOP. Và tất nhiên sẽ có những khoản thuế nhất định. Sau đó, vào các kỳ thì doanh nghiệp cũng phải đưa ra bản báo cáo tài chính, tiến hành định giá và điều chỉnh lại giá trị cổ phiếu theo đúng như thị trường hiện tại.
Khâu định giá hoàn tất thì ESOP đã có thể được phát hành cho các cá nhân, nhân viên bên trong công ty hoặc doanh nghiệp. Tỷ lệ phân bổ thường được dựa trên lương tưởng của các nhân, thâm niên làm việc để chứng minh độ trung thành, thường xét 1 trong 2 chỉ tiêu trên hoặc cả 2. Thông thường, các nhân viên mới sẽ không được nhận cổ phiếu này bởi lo ngại về tình trạng không gắn bó của họ. Đa số các công ty sẽ đợi ít nhất 1 năm để đánh giá và phát hành cổ phiếu ESOP cho người mới.
Nếu bất kỳ nhân viên nào nghỉ việc ở công ty mà nắm trong tay cổ phiếu ESOP thì doanh nghiệp sẽi chi trả và mua lại số cổ phiếu đúng với giá trị của nó. Theo quy định thì các công ty có quyền yêu cầu mua lại số cổ phần ấy theo giá thị trường hiện hành trong vòng 2 tháng, kể từ ngày nhân viên rời công ty. Chính vì vậy mới có khâu định giá cổ phiếu hằng kỳ, quý hoặc năm để quá trình mua lại diễn ra hợp lý và suôn sẻ nhất. Bên cạnh đó, công ty cũng cần phải cam kết về việc chi trả đầy đủ số tiền cho các cổ phần mua lại của nhân viên, đặc biệt là với những người làm có thâm niên, tích lũy được số lượng lớn cổ phần bên trong.
Tiếp theo tôi sẽ đề cập đến ưu và nhược điểm của ESOP và đánh giá nó có đáng để đầu tư không. Nếu có hứng thú thì bạn có thể tìm đọc ở địa chỉ https://toptradingforex.com/co-phieu-esop-la-gi-nen-hay-khong-dau-tu-co-phieu-esop/ . Hi vọng sẽ hữu ích đối với các độc giả.